Бурадакы мигрантларын чоху түрк вә инҝилис дилини билмир. Билдикләри ики сөз вар: фром Сурија (Суријаданам), һелп (көмәк един)
Түркијәнин мәдәнијјәт мәркәзи олан Истанбул инкишафына, ҝөзәллијинә, турист ахынына ҝөрә дүнјанын ән бөјүк шәһәрләри илә бир сырада дајаныр.
Әһалисинин сајына ҝөрә 130 өлкәни ҝеридә гојан Истанбулун өзүнәмәхсус ҝөзәлликләри вар: Ајасофја, Топгапы сарајы, Таксим мејданы, Галата гүлләси, Чыраған сарајы...
Истанбулда ҝәзәркән бурада балыг тутанларын, күчә мусигичиләринин, шабалыд гызардыб сатан јашлы кишиләрин бу шәһәрин калорити олдуғу гәнаәтинә ҝәлирсән. Лакин Истанбулун јени “калорити” дә вар: суријалы гачгынлар.
Шәһәрин елә бир јери јохдур ки, орада өлкәдәки вәтәндаш мүһарибәси, террор вә һакимијјәт чәкишмәләриндән гачыб Түркијәјә үз тутан мәјус мигрантларла растлашмајасан.
Бурадакы мигрантларын чоху түрк вә инҝилис дилини билмир. Билдикләри ики сөз вар: фром Сурија (Суријаданам), һелп (көмәк един).
Шәһәрдә ҝәзәркән гуҹағында көрпә ушағы вә јанында ханымы олан бир гачгын јахынлашыб көмәк истәди. Бир аз түркҹә билдијинә ҝөрә онунла сөһбәт едә билдим. Һәләбдән ҝәлмишдиләр, ушагларынын 1 јашы вар иди вә галмаға јер тапа билмирдиләр:
“Өлкәмдә мүһарибәдир, орада галмағымыз мүмкүн дејилди. Түркијәјә үз тутан достларымыза гошулуб бура ҝәлдик, амма јашаја билмирик, сүрүнүрүк”.
Бир нечә дәгигәдән сонра икинҹи бир суријалы ушагла растлашдым. Адынын Салман, јашынын 6 олдуғуну деди. Сөһбәт әснасында мәлум олду ки, Салманын атасы Суријада галыб, анасы вә хәстә баҹысы исә Истанбула ҝәлиб:
“Суријада мүһарибәдир, атам орада дөјүшүр. Саваш битәндә бизи чағыраҹаг. Мән Таксимдә диләниб анама вә хәстә баҹыма јемәк алмаг үчүн пул газанырам. Ҝүн әрзиндә бәзән 20, һәтта 40 лирә газана билирәм”.
Салманла данышдығымыз вахт мәнә ики ҝәнҹ јахынлашды вә ушагдан нә истәдијими сорушду. Онлара дедим ки, садәҹә сөһбәт етмәк истәдим вә она јемәк алмаг истәјирәм. Бундан сонра оғланлар узаглашды. Салмандан ким олдугларыны сорушдум.
“Бөјүк гардашларымдыр. Доғма јох, бурада таныш олмушуг. Мән диләнәндә мәнә нәзарәт едирләр. Газандығым пулу онлараверирәм, онлар да бир һиссәсини мәнә гајтарыр”, - ҹаваб верди.
Салмандан сонра диггәтими јолун кәнарында уд чалараг әрәб дилиндә маһны охујан ҝәнҹ чәкди. Јахынлашыб бир аз сөһбәт етдим. О да Һәләбдән иди, адынын Әһмәд олдуғуну деди:
“Мүһарибәдән сонра Түркијәјә ҝәлдим. Бурада диләнмирәм. Өз мусигимизлә туристләри вә јерли ҹамааты таныш едирәм. Бәјәнәнләр зәһмәтимин гаршылығында мәнә пул верир. Бурада јашамаг чох чәтиндир, чүнки галаҹаг јерим јохдур вә һәр шеј чох баһадыр. Јемәк үчүн пул тапсам да, галмаға јер тапмырам”.
Бу үч диалог түрк вә ја инҝилис дилиндә даныша билән суријалыларла иди. Күчәдә исә дил билмәјән вә јардым диләнән суријалылар јүзләрләдир.
Тәкҹә фәрдин дејил, бүтүн бир милләтин талејинин өз әлиндә олмадығы бир вахтда дүнјанын бир тәрәфиндә космоса ҝөндәрилән апаратлар планетләри өјрәнир, уҹа дағларын әтәјини газыб колајдер васитәсилә Јер күрәсинин јаранма тарихи арашдылыр, диҝәр бир тәрәфиндә исә мадди немәтләр вә бөјүк өлкәләрин амбисијаларына ҝөрә өз вәтәни, ҝәнҹлији, ушаглығы, арзулары, һәјаты әлиндән алынан инсанлар фәрјад едир.
Сивилизасија һара ҝедир?../ахар/
