Шрифт өлчүсү:

06 Ијул 2015

«Узун-узады арзу өлүмү јахынлашдырар вә инсаны өз мәгсәдиндән узаг салар»

Әзиз охуҹуларын нәзәринә чатдырылан бујуруглар «Нәһҹүл-бәлағә», «Гурәрул-һикәм» вә диҝәр мәнбәләрдән ҝөтүрүлмүшдүр.
1. «Төвһид (әгидәси) Аллаһы тәсәввүрә ҝәтирмәмәк (О тәсәввүрә сығмаз), әдаләт Ону иттиһам етмәмәкдир (Ону ләјагәтсиз ишләрдән пак билмәк)».
2. «Әлбәттә, һәр бир немәтдә Аллаһын һаггы вар (һәр немәтә ҝөрә она шүкүр етмәк лазымдыр). Һәр кәс ону (шүкрү) јеринә јетирсә, Аллаһ она олан немәтини артырар. Бу мәсәләдә диггәтсизлик ҝөстәрәнин немәти завала уғрадылар».
3. «Дүшмәнә галиб ҝәлдијин вахт гәләбәнә шүкр олараг ону бағышла».
4. «Чарәсизин дадына чатмаг, гәмҝинин гәмини арадан галдырмаг бөјүк ҝүнаһларын кәффарәләриндән сајылыр».
5. «Еј Адәм өвлады, Аллаһ сәнә ардбаард немәтләр вердији вахт Она гаршы итаәтсизлик ҝөстәрирсәнсә, онун әзабындан горх».
6. «Ән үстүн заһидлик ону халгдан ҝизләмәкдир».
7. «Агилин дили гәлбинин архында, ахмағын гәлби дилинин архасындадыр».
8. «Аллаһ үчүн сәни пәришан едән ҝүнаһ сәни ловғаландыран јахшы ишдән үстүндүр».
9. «Гәләбәјә еһтијат вә узагҝөрәнликлә чатмаг олар. Еһтијат дүшүнҹә гүввәсини ишә салмагла, дүшүнҹә мөһкәм сирр сахламагла әлдә олунур».
10. «Ҹәзаландырмаға ҝүҹү чатан кәсин бағышламасы даһа јахшыдыр».
11. «Ағыл кими вар, ҹәһаләт кими јохсуллуг, әдәб кими мирас, мәшвәрәт кими арха јохдур».
12. «Дүнја адамлары, јатмыш һалда апарылан карван әһлинә бәнзәјирләр».
«13. Ағыл артарса, данышыг гысалар».
14. «Инсан һәр нәфәс чәкмәклә өлүмә доғру бир аддым атыр».
15. «Ики иш арасында неҹә дә бөјүк фәрг вар: бири ләззәти ҝедиб әзијјәти галан әмәл, о бири әзијјәти ҝедиб мүкафаты галан әмәл».
16. «Үч мәгамда достуну һимајә етмәјән кәс дост дејил: Досту чәтинлијә дүшдүјү заман, досту јанында олмајан заман, достунун өлүмүндән сонра».
17. «Сәдәгә вермәклә рузини (әршдән) ашағы ендирин. Вердијинин әвәзини алаҹағына әмин олан кәс бағышламагда сәхавәт ҝөстәрир».
18. «Инсана она үз вермиш мүсибәт гәдәр сәбр верилир. Чәтинлијә дүшәндә дизинә дөјән инсан савабы әлдән верир».
19. «Киши дилинин алтында ҝизләнмишдир».
20. «Ҝүнаһын тәрки төвбәдән даһа асандыр».
21. «Дүнјанын аҹылығы ахирәтин ширинлији, дүнјанын ширинлији ахирәтин аҹылығыдыр».
22. «Өјүд-нәсиһәт неҹә дә чох, ибрәт ҝөтүрән исә неҹә дә аздыр».
23. «Мискин вә еһтијаҹлы шәхс Аллаһын елчисидир. Ону рәдд едән Аллаһы рәдд етмишдир. Она бир шеј бағышлајан Аллаһа бағышламышдыр».
24. «Халгын әлиндә олана етинасызлыг ән бөјүк вар дөвләтдир».
25. «Ән бөјүк ҝүнаһ одур ки, инсан ону кичик сајсын».
26. «Батинини ислаһ едән шәхсин заһирини Аллаһ ислаһ едәр. Ахирәт үчүн иш ҝөрәнин дүнјасыны Аллаһ тәмин едәр».
27. «Ләззәтләрин өтүб кечәҹәјини, онларын ҹәзасынын исә галаҹағыны јадда сахлајын».
28. «Кичик мүсибәти бөјүк сајан шәхси Аллаһ бөјүк мүсибәтә дүчар едәр».
29. «Надан јалныз ифрата вә тәфритә варанда ҝөзә чарпар».
30. «Ән бөјүк дәрд дүнјаја һејранлыгдыр».
31. «Узун-узады арзу өлүмү јахынлашдырар вә инсаны өз мәгсәдиндән узаг салар».
32. «Аллаһын әзабындан горхмаг пәрһизкарларын сифәтидир».
33. «Мөмин ҝүнаһларындан горхур, бәлалардан еһтијат едир, Аллаһын мәрһәмәтинә үмидвар олур».
34. «Заһидлик арзулары мәһдудлашдырмаг, әмәлләри халис етмәкдир».
35. «Елм вә билик вар-дөвләтдән үстүндүр. Елм сәни сахлајыр, вар-дөвләти исә сән сахлајырсан».
36. «Сәбр ики нөвдүр: бири бәлалар, о бири исә ҝүнаһлар гаршысында сәбр».
37. «Аллаһ горхусундан ағламаг гәлби мүнәввәр едир вә ҝүнаһа гајыдыш јолуну бағлајыр».
38. «Раһатлыг үч шејдәдир: Ујғун гадын, јахшы рәфтарлы өвлад вә мүвафиг дост».
39. «Дүнјада Аллаһдан горхан шәхс ахирәтдә Аллаһ горхусундан азад олар».
40. «Сәнә пислик едәнә јахшылыг ет, сәнә зүлм едәндән кеч».
41. «Әманәти ону сәнә тапшырана гајтар. Сәнә хәјанәт едәнә исә хәјанәт етмә».
42. «Ҝәләҹәкдәкиләр сиздән ибрәт ҝөтүрмәмиш сиз кечмишдәкиләрдән ибрәт ҝөтүрүн».
43. «Бәдәнләриниз дүнјаны тәрк етмәмиш гәлбләриниз дүнјаны тәрк етсин. Сиз дүнјада имтаһана чәкилирсиниз вә дүнја үчүн јарадылмамысыныз».
44. «Ахирәти пуча чыхарыб, дүнјаны абад едән бүтүн ишләрдән чәкин».
45. «Фасигләр вә ҝүнаһкарлардан, Аллаһа итаәтсизлик јолунда чалышанлардан һәзәр гыл».
46. «Дүнјадан горх. О, шејтанын тәләси вә иманын гәнимидир».
47. «Сөз ҝәздирмәкдән чәкин. О, гәлбләрдә кин тохуму сәпәр. Инсаны Аллаһдан вә халгдан узаглашдырар».
48. «Сизин үчүн ән чох горхдуғум шеј нәфс истәкләринә итаәтиниз вә арзуларынызын узунлуғудур».
49. «Адамларын ән ҝүҹлүсү нәфсинә галиб ҝәлән кәсдир».
50. «Өлүмү аз хатырлајан инсанын арзулары башгаларындан чох олар».
51. «Инсанларын ән ахмағы өзүнү ағыллы сајан кәсдир».
52. «Инсанларын ән дүшүнҹәлиси өз ејбини ҝөрүб, башгаларында ејб ахтармајан кәсдир».
53. «Аллаһ-тәала дүнјаны һәм севдији, һәм дә севмәдији кәсә әта едәр. Дини исә јалныз севдикләринә верәр».
54. «Мөминин үч зинәти вар: «Аллаһдан горху, доғру данышыг вә әманәти саһибинә гајтармаг».
55. «Јалан данышмагдан чәкинин. О, иманы пуча чыхарыр».
56. «Гәләбәнин ширинлији сәбрин аҹылығыны арадан галдырар».
57. «Дини тәрк етмәклә дүнја далынҹа гачмајын. Дүнјаны тәрк етмәклә ахирәт газанын».
58. «Сизинлә һесаб чәкилмәмиш өзүнүз өзүнүзлә һесаб чәкин».
59. «Аллаһ зикри һәр бир пәһризкарын севинҹи, һәр бир јәгин саһибинин ләззәтидир».
60. «Нәфси азғын истәкләрдән горумаг бөјүк ҹиһаддыр».
61. «Алимин бүдрәмәси ҝәминин гырылмасы кимидир. О, өзү гәрг оланда башгалары да гәрг олур».
62. «Мөмини Аллаһа итаәт севиндирир, ҝүнаһ исә пәришан едир».
63. «Иманыны шәкк-шүбһәдән гору. Чүнки дуз балы чүрүтдүјү тәк, шәкк-шүбһә дә иманы пуча чыхарыр».
64. «Сәни уҹалдан сүкут сәни алчалдан данышыгдан үстүндүр».
65. «Аллаһа хатир әмәлини, елмини, севҝисини, нифрәтини, алышыны, веришини, данышығыны, сүкутуну пака чыхаранын хош һалына».
66. «Намазда гунут вә сәҹдәләри узатмаг инсаны ҹәһәннәм әзабындан хилас едәр».
67. «Әбәди ахирәти гојуб дүнја һәјатында разылыг ахтаран инсан өзүнә зүлм етмишдир».
68. «Ҝөзүнүн гаршысында инсанлар өлдүјү һалда өлүмү јаддан чыхаран кәсә тәәҹҹүб едирәм!»