02 Декабр 2015
Дүшмән ҝүҹлүдүрсә, дөјүшдән гачмаг олармы?
«Ичәриниздә ијирми сәбирли киши олса, мин кафирә галиб ҝәләр»

Ҹаваб: Јухарыдакы суала Гуран ајәләри белә ҹаваб верир:
«Еј иман ҝәтирәнләр, дөјүш мејданында кафирләрлә растлашдығыныз заман дөнүб гачмајын». («Әнфал» сурәси, ајә 15.)
«Ичәриниздә ијирми сәбирли киши олса, мин кафирә галиб ҝәләр». («Әнфал» сурәси, ајә 65.)
«Аллаһын дүшмәнини вә өз дүшмәнинизи горхутмаг үчүн кафирәләрә гаршы баҹардығыныз гәдәр гүввә вә дөјүш атлары тәдарүк един». («Әнфал» сурәси, ајә 60.) «Аллаһын изни олмајынҹа, һеч кәсә өлүм јохдур». («Али-имран» сурәси, ајә 145.)
«Сизин ичәриниздән ики дәстә горхараг, ҝери чәкилмәк фикиринә дүшмүшдү. Һансы ки, Аллаһ онларын јардымчысы иди. Мөминләр ҝәрәк Аллаһа тәвәккүл етсинләр». («Али-имран» сурәси, ајә 122.)
«...Ким белә бир ҝүндә дүшмәнә арха чевириб гачарса, сөзсүз ки, Аллаһын гәзәбинә уғрамыш олар. Онун мәскәни ҹәһәннәмдир». («Әнфал» сурәси, ајә 16.)
Ајәләрдән ачыг-ашкар ҝөрүнүр ки, дөјүшдән гачмаг Исламда бөјүк ҝүнаһлардан һесаб олунур.
İмам Әли ибн Муса әр-Риза (ә) белә бујурур: «Аллаһ-Таала ҹиһаддан гачмағы она ҝөрә һарам бујуруб ки, диндә сүстлүјә, Пејғәмбәр вә имамларын програмларынын тәһгиринә сәбәб олур. Мүсәлманларын дөјүшдән гачмасы сәбәбиндән дүшмән ҹәсарәтә ҝәлир».
Һәзрәт Әли (ә) ҹиһаддан гачмаға мүнасибәтини белә билдирир: «Һеч заман дүшмән гошунунун гаршысындан гачмадым вә кимсә мејданда мәнимлә үз-үзә ҝәлмәди. Ким ҝәлдисә, торпағы ганыјла сираб етдим». («Нурус-Сәгәлејн», 2-ҹи ҹилд сәһ.139.)
Суал: Инсанлары һагга дәвәт едиб, батилдән чәкиндирмәк ваҹибдирми?
«Еј иман ҝәтирәнләр, дөјүш мејданында кафирләрлә растлашдығыныз заман дөнүб гачмајын». («Әнфал» сурәси, ајә 15.)
«Ичәриниздә ијирми сәбирли киши олса, мин кафирә галиб ҝәләр». («Әнфал» сурәси, ајә 65.)
«Аллаһын дүшмәнини вә өз дүшмәнинизи горхутмаг үчүн кафирәләрә гаршы баҹардығыныз гәдәр гүввә вә дөјүш атлары тәдарүк един». («Әнфал» сурәси, ајә 60.) «Аллаһын изни олмајынҹа, һеч кәсә өлүм јохдур». («Али-имран» сурәси, ајә 145.)
«Сизин ичәриниздән ики дәстә горхараг, ҝери чәкилмәк фикиринә дүшмүшдү. Һансы ки, Аллаһ онларын јардымчысы иди. Мөминләр ҝәрәк Аллаһа тәвәккүл етсинләр». («Али-имран» сурәси, ајә 122.)
«...Ким белә бир ҝүндә дүшмәнә арха чевириб гачарса, сөзсүз ки, Аллаһын гәзәбинә уғрамыш олар. Онун мәскәни ҹәһәннәмдир». («Әнфал» сурәси, ајә 16.)
Ајәләрдән ачыг-ашкар ҝөрүнүр ки, дөјүшдән гачмаг Исламда бөјүк ҝүнаһлардан һесаб олунур.
İмам Әли ибн Муса әр-Риза (ә) белә бујурур: «Аллаһ-Таала ҹиһаддан гачмағы она ҝөрә һарам бујуруб ки, диндә сүстлүјә, Пејғәмбәр вә имамларын програмларынын тәһгиринә сәбәб олур. Мүсәлманларын дөјүшдән гачмасы сәбәбиндән дүшмән ҹәсарәтә ҝәлир».
Һәзрәт Әли (ә) ҹиһаддан гачмаға мүнасибәтини белә билдирир: «Һеч заман дүшмән гошунунун гаршысындан гачмадым вә кимсә мејданда мәнимлә үз-үзә ҝәлмәди. Ким ҝәлдисә, торпағы ганыјла сираб етдим». («Нурус-Сәгәлејн», 2-ҹи ҹилд сәһ.139.)
Суал: Инсанлары һагга дәвәт едиб, батилдән чәкиндирмәк ваҹибдирми?
Ҹаваб: «Маидә» сурәсинин 105-ҹи ајәсиндә охујуруг: «Еј иман ҝәтирәнләр, нәфсинизи горујун. Сиз доғру јолда олсаныз, јолдан азанлар сизә һеч бир зәрәр јетирмәзләр».
Исламда һәр бир мүсәлмана ваҹиб бујурулмуш он әмәл сырасында әмр бе мәруф (доғру јола әмр) вә нәһј әз мүнкәр (азғынлыгы гадаған етмә) дә вардыр. Лакин бәзиләри јанылараг, јухарыда зикр едилмиш ајәдән белә нәтиҹә чыхарырлар ки, һәрә өз һәјат тәрзини мүәјјән етмәли вә јолундан азанлара мане олмамалыдыр.
Рәвајәт олунур ки, һәзрәт Пејғәмбәрин (с) вә онун јахынларынын иштирак етдији бир мәҹлисдә «әмр бе мәруф» вә «нәһј әз мүнкәр» мөвзусунда сөһбәт ҝедирди. Ҝәнҹ мүсәлманлардан бири сөһбәтә гарышараг, јухарыдакы ајәни мисал ҝәтирәрәк, «доғру јола чағырыша һаҹәт галырмы»,-дејә суал верир. Һәзрәт Пејғәмбәр (с) бујурду: «Доғру јола әмр един вә бу јолдан азанларын гаршысыны алын. Амма елә бир заман ҝәлсә ки, инсанлар дүнјаны үстүн тутсалар, пахыллыг вә нәфс онлара һаким олса, һәр кәс јалныз өз фикирини бәјәнсә, бу ҹаһилләрдән узаглашыб, өзүнүзлә мәшғул олун». («Нурус-сәгәлејн», 1-ҹи ҹилд, сәһ. 684.)
Демәк, ујғун ајәдәки ҝөстәриш, јалныз мүәјјән дөврә аиддир. Дин, вәтән, милләт севҝисини анлајан инсан билир ки, әтрафдакы инсанлара лагејидлик ҹәмијјәти учурума сүрүкләјир.
Исламда һәр бир мүсәлмана ваҹиб бујурулмуш он әмәл сырасында әмр бе мәруф (доғру јола әмр) вә нәһј әз мүнкәр (азғынлыгы гадаған етмә) дә вардыр. Лакин бәзиләри јанылараг, јухарыда зикр едилмиш ајәдән белә нәтиҹә чыхарырлар ки, һәрә өз һәјат тәрзини мүәјјән етмәли вә јолундан азанлара мане олмамалыдыр.
Рәвајәт олунур ки, һәзрәт Пејғәмбәрин (с) вә онун јахынларынын иштирак етдији бир мәҹлисдә «әмр бе мәруф» вә «нәһј әз мүнкәр» мөвзусунда сөһбәт ҝедирди. Ҝәнҹ мүсәлманлардан бири сөһбәтә гарышараг, јухарыдакы ајәни мисал ҝәтирәрәк, «доғру јола чағырыша һаҹәт галырмы»,-дејә суал верир. Һәзрәт Пејғәмбәр (с) бујурду: «Доғру јола әмр един вә бу јолдан азанларын гаршысыны алын. Амма елә бир заман ҝәлсә ки, инсанлар дүнјаны үстүн тутсалар, пахыллыг вә нәфс онлара һаким олса, һәр кәс јалныз өз фикирини бәјәнсә, бу ҹаһилләрдән узаглашыб, өзүнүзлә мәшғул олун». («Нурус-сәгәлејн», 1-ҹи ҹилд, сәһ. 684.)
Демәк, ујғун ајәдәки ҝөстәриш, јалныз мүәјјән дөврә аиддир. Дин, вәтән, милләт севҝисини анлајан инсан билир ки, әтрафдакы инсанлара лагејидлик ҹәмијјәти учурума сүрүкләјир.