А+

А

А-

Лат

1. Һәзрәт Әли (ә) иштирак етдији бүтүн дөјүшләрдән гәләбә илә гајытмышдыр. (1)
2. Пејғәмбәр (ә) бујурду: “Әли инсанларын ән шүҹаәтлисидир”. (2)
3. Дөјүшдә рәгибини бир зәрбә илә өлдүрүрдү. Һәдисдә ҝәлмишдир: “Онун (Әлинин) гылынҹ зәрбәси һәмишә бир зәрбә олурду”. (3)
4. Пејғәмбәр (с) даим бујурурду: “Әли Аллаһын дүшмәнләринә гаршы чәклилән Аллаһын гылынҹыдыр”. (4)
5. Һәзрәт Әли (ә) даһа чох пијада дөјүшүрдү. Ата минсәјди дә онун үчүн о гәдәр өнәмли дејилди.
Һәзрәтдән ата минмәмәсинин сәбәбини сорушдургда бујурду: “Ат ја дүшмәни тәгиб етмәк үчүндүр, ја да дөјүш мејданындан гачмаг үчүн. Мән нә дүшмәнә арха чевириб гачырам, нә дә гачаны тәгиб едирәм. Бәс ат мәним нәјимә лазымдыр?!”. (5)
6. Һәзрәт Әлинин (ә) зиреһи тәкҹә онун синә һиссәсини өртүрдү.
İмам Әлидән (ә) сорушдулар ки, нә үчүн зиреһинин арха һиссәси јохдур? Бир кәсин сәни архадан вураҹағындан горхмурсан?
Һәзрәт бујурду: “Мән һеч вахт дүшмәнә арха чевирмирәм вә мејдандан гачмырам вә Аллаһ белә бир ҝүнү ҝәтирмәјәҹәк”. (6)
7. Һәзрәт Әлинин (ә) дөјүшдә шүҹаәт вә мүгавимәти елә иди ки, мүшрик вә кафирләр дөјүшдә ону ҝөрәндә өз өлүмләрини ҝөзләри илә ҝөрүрмүшләр кими бир-бирләринә вәсијјәтләрини едирдиләр. (7)
8. Ики гошун бир-биринин гаршысында дајандыгда һамы бир-биринә дејирди: “Өлүм мәләји Әли (ә) олан гошундадыр. Гаршы гошун өзүнү өлүмә һазырласын”. (8)
9. Бир ҝүн имам Әлинин (ә) орду сәркәрдәләриндән бири һәзрәтдән сорушду: - Атлар һүркүшсә вә биз бир-биримиздән узаг дүшсәк, сәни һарада тапаг? Имам бујурду: “Мәндән узаглашдығыныз һәмин јердә (Јәни мән һәмин өз јеримдә галаҹағам)”. (9)
10. Имам Әли (ә) Ҹәмәл дөјүшүндә бајрағы оғлу Мәһәммәд Һәнәфијјәјә вериб белә бујурду: “Дағлар өз јериндән гопса да, сән өз јериндә мөһкәм ол. Дишләрини бир-биринә сых. Башыны Аллаһа тапшыр, ајагларыны јерә мыхла. Ҝөзүн һәмишә гошунун архасына дикилмиш олсун (ора гәдәр ирәлилә) вә ҝөзләрини јум (јәни, һиммәтсизлик вә дардүшүнҹәлилик етмә). Бил ки, гәләбә Сүбһан олан Аллаһ тәрәфиндәндир”. (10)
11. Һәзрәт Әмир әл-мөминин Әли (ә) дүнја чөрәјиндән тәкҹә арпа чөрәји илә кифајәтләнирди вә буғда чөрәји јемирди. Ҹамаат һәзрәтин бу ишиндән һејрәтләнәрәк сорушдулар: Әбу Талибин оғлу бу аз јемәк вә аз гидаланмагла дөјүшләрдән адлы-санлы пәһләванлара неҹә галиб ҝәлә билир?
Мөвла Әли (ә) онларын ҹаваб вериб бујурур: “Билин ки, (сујун аз чатдығы) чөл ағаҹынын тахтасы бәркдир (мөһкәмдир). Амма (сују чох олан бағларда әкилмиш) јашыл ағаҹларын габыглары даһа назикдир. (Јағыш сујундан башга диҝәр бир су тапмајан) сәһра биткиләринин аловларынын шөләси даһа чох сачыр вә онлар даһа ҝеҹ сөнүрләр”. (11)
12. Һәзрәт Әли (ә) мәктубларынын бириндә јазыр: “Аллаһа анд олсун ки, әҝәр бүтүн әрәбләр мәнә гаршы мүһарибә етмәјә бирләшсәләр онларын габағындан гачмарам вә әлә фүрсәт дүшсә онлара тәрәф тәләсәрәм”. (12)

Гајнаглар:
1. Тәбәрани, “Мөҹәмүл-әвсәт”, ҹ. 3, сәһ. 87, һәдис 2176.
2. Ибн Мәғазәли, “Мәнагибу Әли ибн Әби Талиб”, сәһ. 143 вә 188.
3. Ибн Әбил-Һәдид, “Шәрһ нәһҹүл-бәлағә”, ҹ. 1, сәһ. 20.
4. Шејх Сәдуг, “Әмали”, сәһ. 61.
5. Ибн Шәһр Ашуб, “Мәнагибу Али Әби Талиб”, ҹ. сәһ. 298.
6. Ибн Бәккар, “Әл-әхбарул-мувәффәгијјат”, сәһ. 343. Ибн Әбил-Һәдид, “Шәрһ нәһҹүл-бәлағә”, ҹ. 20, сәһ. 280.
7. Ибн Мәғазәли, “Мәнагибу Әли ибн Әби Талиб”, сәһ. 140. Зәмәхшәри, “Рәбиул-әбрар”, ҹ. 3, сәһ 319.
8. Рағиб Исфәһани, “Әл-мүһазират”, ҹ. 3, сәһ. 138.
Əбшәјһи, “Әл-мүстәтрәф”, ҹ. 1, сәһ. 178, баб 41.
10. “Нәһҹүл-бәлағә”, хүтбә 11.
11. “Нәһҹүл-бәлағә”, мәктуб 45.
12. “Нәһҹүл-бәлағә”, мәктуб 45.

Һазырлады: Сејид Заһир

12345