Бүтүн динләр вә мәзһәбләрдә дүнјанын сонунда әдаләти бәрпа едәҹәк шәхсин зүһуру илә бағлы етигад јер алыб. Исламда исә бу мөвзу даһа ҝениш, даһа ҹидди шәкилдә бәјан олунур. Ајә вә рәвајәтләрдә хиласкарын зүһуру мөвзусу, онун хүсусијјәтләри ачыгланыр. Ислама ҝөрә, һәзрәт Меһди (әҹ) Ислам Пејғәмбәринин нәслиндәндир. Онун зүһуру Ислам һакимијјәти дөврүндә риаллашаҹаг. Имам (әҹ) Ислама јени һәјат ҝәтирәҹәк. Гурани-Кәримдә онун зүһуруна ачыг ишарәләр вар. Рәвајәтләрдә Имамын зүһуру, онун бүтүн јер үзүнү әһатә едәҹәк Ислам һакимијјәти гурмасы барәдә данышылыр.
Төвбә, 33: " Мүшрикләрин хошуна ҝәлмәсә дә, ону (исламы) бүтүн динләрин фөвгүндә (бүтүн динләрдән үстүн) етмәк үчүн Өз Пејғәмбәрини доғру јолла вә һагг динлә ҝөндәрән Одур!" Сафф, 9: " Мүшрикләрин хошуна ҝәлмәсә дә, ону (исламы) бүтүн динләрдән үстүн етмәк үчүн Өз Пејғәмбәрини һидајәт (Гуран) вә һагг динлә ҝөндәрән Одур!" Бу ајәләрдә Исламын јер үзүнә һакимијјәтиндән данышылыр. Бәли, бу ајәләрә әсасән Ислам Авропа, Америка, Африкаја һаким олаҹаг. Тәбии ки, бу мәгсәддән өтрү Ислам ајинләри һәр ҝүн ҝенишләнмәли, ирәли ҝетмәлидир. Ислам програмларынын там тәкамүлү Имам Меһдинин дөврүндә баш тутаҹаг.
Бәзи рәвајәтләрә ҝөрә Исра сурәсинин 81-ҹи ајәси Имамын гијамы барәдәдир. Исра, 81: " Де: “Һагг (ислам) ҝәлди, батил (ширк вә күфр) јох олду. Чүнки батил (өз-өзлүјүндә) јохлуға (һечлијә) мәһкумдур!”" Имам Багир (ә) бујурур: "Ајәнин мәнасы будур ки, Имам гијам едәндә батил дөвләтләр девриләҹәк." Һаггын батил үзәриндә гәләбәси, күфр вә ширк гүввәләринин мәғлубијјәти үмуми вә илаһи ганундур. Һагг јол ардыҹыллары проблемләрлә растлашдыгда зүһур үмиди илә һәзрәтә тәвәссүл едирләр. Имамын гијамы ајә үчүн ән мүнасиб үнвандыр. Онун гијамы илә бүтүн батил дөвләтләр сәһнәдән чыхар, јер үзүндә әдаләт бәрпа олар. Мәккәнин фәтһи ҝүнү һәзрәт Пејғәмбәр (с) әрәб гәбиләләринә мәхсус 360 бүтү ашырды. Һәмин вахт бу ајәни охуду.
Имам Багир (ә) Һуд сурәсинин 86-ҹы ајәси һаггында бујурур: "Һәзрәт Меһди зүһур едәндә Кәбә евинә сығынар, илк чыхышыны едәр вә чыхышында илк сөз бу ајә олар. Сонра бујурар ки, мән сизин үчүн Аллаһын хәлифәсијәм. Һамы Имамы белә саламлајар: "Салам сәнә еј Аллаһын јер үзүндәки хәлифәси." Бүтүн илаһи пејғәмбәрләр, дүшмәнлә вурушан әсҝәрләр јер үзүнә хејир вә сәадәт үчүн сәһнәдә галар. Һәзрәт Меһди Ислам Пејғәмбәринин гијамындан сонра ән бөјүк гијамын рәһбәридир. "Бәгијјәтуллаһ" ады һәзрәтә бүтүн адлардан мүнасиб аддыр. Пејғәмбәрләр вә Имамлардан сонра сәһнәдә галан тәкҹә одур.
Нур, 55: "Аллаһ араныздан иман ҝәтириб јахшы ишләр ҝөрәнләрә - јалныз Мәнә ибадәт едәрләр, һеч нәји Мәнә шәрик гошмазлар дејә - онлары өзләриндән әввәлкиләр кими јер үзүнүн варисләри едәҹәјини (Исраил өвладыны јер үзүндә кафирләрин јеринә ҝәтирдији кими онлары да мүшрикләрин јеринә ҝәтирәҹәјини), онлар (мөминләр) үчүн онларын Аллаһын Өзү бәјәндији динини (исламы) мөһкәмләндирәҹәјини (һәр тәрәфә јајаҹағыны) вә онларын горхусуну сонра әмин-аманлыгла (архајынчылыгла) әвәз едәҹәјини вәд бујурмушдур. Бундан сонра күфр едәнләр, шүбһәсиз ки, (Аллаһын итаәтиндән чыхмыш) әсл фасигләрдир!" Бәли, Алла-Таала ајәдә белә бир ҝүн вәд едир. Тәфсирчиләр ајәдә һәзрәт Меһдинин һөкумәтинин нәзәрдә тутулдуғуну билдирирләр. Шәрг дә, гәрб дә бу һөкумәтин табечилијиндә олар. Һагг әдаләт бүтүн јер үзүнү бүрүјәр, тәһлүкә, мүһарибә, горху бир дәфәлик арадан галхар. Һәзрәт Пејғәмбәр бујурур: "Дүнјанын сонуна бир ҝүн дә галмыш олса, Аллаһ һәмин ҝүнү о гәдәр узадар ки, мәним үммәтимдән, мәним ад вә ләгәбимдә олан бир шәхс зүһур едәр, јер үзүндә әдаләт бәрпа олар, неҹә ки, әввәл зүлм-ситәм алтында иди."
Гурани-Кәримдә бир чох ајәләрдән белә анлашылыр ки, бир ҝүн јер үзүнә пак инсанлар һаким олаҹаг. Төвһид әсасында үмумдүнја һөкумәти гурулаҹаг. Бу һөкумәтдә Ислам програмлары дүнја боју һәјата кечириләҹәк. Бүтүн Ислам һөкмләринә әмәл олунаҹаг. Инсанларын горху вә һәјәҹаны арадан галхаҹаг, бүтүн јер үзүнә асајиш һаким олаҹаг. Бүтүн инсанлар бир Аллаһа пәрәстиш едәҹәк. Аллаһдан гејрисинә ибадәт, бүтпәрәстлик арадан галхаҹаг. Рәвајәтләрдә пејғәмбәрләрин бу барәдә мүждәси әксини тапыб. Һәмин парлаг дөвүр мәһз һәзрәт Меһдинин зүһур дөврүдүр.
Әнфал, 39: "(Јер үзүндә) фитнә (ширк) галмајыб, бүтүн дин (ибадәт) јалныз Аллаһа мәхсус оланадәк онларла вурушун. Әҝәр (Аллаһа шәрик гошмаға) сон гојсалар (билсинләр ки), Аллаһ онларын нә етдикләрини ҝөрәндир (бунун әвәзиндә мүкафатларыны верәҹәкдир)." Ајәдә Аллаһ гејри-төвһид инанҹлара сон гојулана гәдәр вурушмаға әмр едир. Имам Багир (ә) ајәдә Имам Меһдинин һөкумәтинин нәзәрдә тутулдуғуну билдирир. Һәзрәт бујурур: "Һәлә ки, ајәнин заманы чатмајыб, заманы чатанда ширк јер үзүндән силинәнә гәдәр мүшрикләрлә саваш олаҹаг вә бу һадисә бизим гаимин гијамы заманы баш тутаҹаг."
Исра, 33: "Аллаһын һарам бујурдуғу ҹана һагсыз јерә гәсд етмәјин. (Ону јалныз вә јалныз бөјүк бир ҝүнаһ ишләдикдә, мәсәлән, иман ҝәтирдикдән сонра күфрә дүшдүкдә, јахуд зинакарлыг етдикдә өлдүрмәк олар). Һагсыз јерә
өлдүрүлән мәзлум бир шәхсин саһибинә (вә ја варисинә гатил барәсиндә) бир ихтијар вердик (истәсә, гатилдән гисас алар, истәсә, бағышлајар вә ја ганбаһасы тәләб едәр). Лакин о да гәтл етмәкдә ифрата вармасын (гисас алмалы олса, јалныз гатили өлдүрмәклә кифајәтләнсин)! Чүнки (шәриәтин бү һөкмләри илә) она артыг көмәк олунмушдур." Имам Багир бујурур: "Имам Һүсејн зүлмлә гәтлә јетирилди. Биз онун ганынын варисләријик. Бизим гаим Имамын интигамыны алмаг үчүн гијам галдыраҹаг. Һәзрәтин разылығы илә һәр залымы гәтлә јетирәҹәк. Бәзиләри дејәҹәк ки, Имам залымлары өлдүрмәкдә һәдди ашыб. Там гәләбәјә гәдәр һәјатда галаҹаг, јер үзүндә әдаләти бәрпа едәҹәк..." Јухарыдак ајәдә тәфсирчиләрин нәзәринҹә һәмин дөвр нәзәрдә тутулуб.
Аллаһ Ибраһим сурәсинин 5-ҹи ајәсиндә "Әјјамуллаһ", јәни Аллаһын ҝүнләри ифадәсини ишләдир. Бу ҝүнләр инсан талејиндә мүһүм ҝүнләрдир. Бу ҝүнләрдә лајиг оланлар немәтә, зүлмә јол верәнләр ҹәзаја чатар. Мәсумлардан нәгл олунан рәвајәтә әсасән Имам Меһдинин гијамы һәмин ҝүнләрдәнди. Имам Багир бујурур: "Аллаһа мәхсус олан ҝүнләр үч ҝүндүр: Гаимин гијам ҝүнү, рәҹәт ҝүнү, гијамәт ҝүнү." Имамын гијам ҝүнү доғрудан да бөјүк ҝүнләрдәндир. Чүнки һәмин ҝүн јер үзүндә ваһид, әдаләтли, азад һөкумәт гурулар. Зүлмүн көкү газылар.
Гәсәс сурәсинин 5-ҹи ајәсиндә мүстәзәфләрә, јәни зүлмә дүчар олмушлара вәд едилир ки, онлар јер үзүнүн вариси гәрар вериләҹәк. Һәзрәт Әли (ә) бу ајәни охујандан сонра бујурур: "Дүнја үз дөндәрмәләр, шылтаглыглардан сонра өзү бизә үз тутар. Шылтаг ана дәвә баласына меһрибанлыг ҝөстәрдији кими!" Рәвајәтә ҝөрә Имам Һәсән Әсҝәри Имам Меһдинин дүнјаја ҝәлдији једдинҹи ҝүн бујурду: "Даныш, көрпә балам!" Имам Меһди шәһадәт кәлмәләрини деди, ата-бабаларына салават ҝөндәрди, сонра бу ајәни охуду. Бәли, һакимијјәт бу ҝүн зүлм апаратында әзиләнләрә мәхсус олаҹаг. Имамын зүһуру илә зүлмүн көкү газылаҹаг.
Аллаһ јалныз она ибадәт едән вә салеһләрдән оланлара вәд едир ки, онлар јер үзүнә варис олаҹаглар. Имам Садиг (ә) ајәнин тәфсири илә бағлы бујурур: "Бүтүн сәмави китаблар Аллаһын зикридир. Салеһ бәндәләр дејәндә һәзрәт Меһди вә онун көмәкчиләри нәзәрдә тутулур." Имам Багирдән дә белә рәвајәт нәгл олунуб. Јер үзүнүн варисләри дедикдә јер үзүндә оланларын һәмин шәхсләрин ихтијарына верилмәси нәзәрдә тутулур. Белә бир ҹәмијјәтдә јалныз Аллаһа пәрәстиш едилир, һәр нөв ширк арадан галхыр. Интизарда олан инсанларын чәтинлик заманы дуаларынын гәбулу Аллаһын вәдидир. Имам Садиг (ә) бујурур: "Бу вәд ајәси һәзрәт Мәһәммәдин Гаими һаггындадыр. О мәгами-Ибраһимдә ики рәкәт намаз гылар, Аллаһа дуа едәр. Аллаһ онун нараһатчылыгларыны арадан галдырар, ону јер үзүнә хәлифә сечәр." Рәвајәтләр ҝөрә һәзрәт Меһди зүһур едәндә һәҹәрүл-әсәвәдә сөјкәнәр, она илк бејәт едән Ҹәбраилдир. Сонра һәзрәтин 313 хүсуси көмәкчиси онун хидмәтинә јетишиб бејәт едәр. Аллаһын "хејир ишдә өнҹүл олун" бујуруғу Имам Меһдијә бејәт мәнасындадыр. Һәзрәт Меһдинин вүҹуду чарәсизләрин дуасынын гәбулудур.
Салеһләр һаким олан ҝүн кафирләрин иман ҝәтирмәси онлар үчүн фајдасыздыр. Беләләри ҹәзасына чатаҹаг. Бу да Аллаһын вәдидир. Имам Садиг (ә) бујурур: "Гәләбә ҝүнү һәмин ҝүндүр ки, јер үзү Гаим тәрәфиндән фәтһ олунар. Бундан сонра иман ҝәтирмәк фајда вермәз. Амма фәтһдән габаг иман ҝәтирән, интизар чәкәнләр үчүн фајда вар. Аллаһ бу инсанларын мәгамыны галдырар, бу Әһли-бејт достларынын мүкафатыдыр." Әһли-бејтдә, Имамын зүһуруна иман инсан үчүн үстүнлүкдүр.
Аллаһ-Таала Гуранда бәндәләрин имтаһана чәкилмәсиндән данышыр. Бу јолла сабитгәдәм инсанлар сүст инсанлардан сечиләр. Имам Садигин јахынларындан олан Мәһәммәд ибн Мүслим дејир: "Һәзрәт имтаһан ајәләринин тәфсири илә бағлы бујурурду: Имамын ҝәлишиндән габаг мөминләрин имтаһаны үчүн әламәтләр вар... Бу әламәтләр барәдә сорушданда Имам бујурду: Горху јарадан мүхтәлиф хәстәликләр, аҹлыға сәбәб олан баһалашма, гытлыг, өлүмүн артмасы, гураглыгдан мәһсулун мәһв олмасы бу әламәтләрдәндир. Белә заманларда әгидәсиндә сабит галанлары мүждәлә!"
Али-Имран, 83: "Неҹә ола биләр ки, онлар (китаб әһли) Аллаһын дининдән башга бир дин ахтарсынлар? Һалбуки ҝөјләрдә вә јердә оланлар истәр-истәмәз Она (Аллаһа) тәслим олмушлар вә Онун һүзуруна гајыдаҹаглар." Имам Казим ајәнин тәфсири илә бағлы бујурур: "Ајә һәзрәт Гаим һаггындадыр. Зүһур етдији заман мүгәддәс Ислам ајинләри шәргдән гәрбә бүтүн дүнјаја, јәһудиләр, мәсиһиләр, саибиләр, мүртәд вә кафирләрә тәклиф олунар. Көнүл хошлуғу илә гәбул едәнләр намаз, зәкат кими ваҹиб ишләрә дәвәт едиләр. Ајинләрдән имтина едәнләрин бојну вурулар, јер үзүндә јалныз мүвәһһидләр галар."
Торпағын өләндән сонра дирилдилмәси Гуранда әксини тапмыш һадисәләрдәндир. Торпағын дирилмәси дејәндә тәкҹә јашыл өртүк нәзәрдә тутулмур. Бурада күфрдән сонра иман мәнасы да вар. Имам Багир бујурур: "Торпағын өлмәси дејиләндә кафирләрин күфрү нәзәрдә тутулур. Аллаһ Имамын зүһуру илә јер үзүнү дирилдир, әдаләт бәргәрар олур..."
Намаз, әмр бе мәруф вә нәһј әз мүнкәр салеһләрин јер үзүнә һакимијјәти дөврүндәки үч мүгәддәс әмәлдир. Имам Багир бујурур: "Һәзрәт Меһди зүһур едәндә Аллаһ јер үзүнүн гәрбини вә шәргини онун вә көмкчиләринин ихтијарына верәр. Дин ашкар олар, бидәтләр вә батил Гаим вә онун көмәкчиләринин әли илә мәһв едиләр. Ахмаглар һаггы ајаг алтына алды, салеһләр зүлмүн әламәти итәнә гәдәр әмр бе мәруф вә нәһј әз мүнкәр едәр." Имам Ҹавад бујурур:
"Имамын зүһуру заманы һәзрәт гылынҹыны сыјыранда нида ҝәләр: Галх еј Аллаһын вәлиси! Артыг отурмаг сәнә һалал дејил. Гијам галдыр, Аллаһ дүшмәнләрини өлдүр, Аллаһ ганунларыны һаким ет."
Әһли-бејтдән олан һәзрәт Меһдинин дүнјанын сонунда зүһуру бүтүн дин вә мәзһәбләрдә јер алмыш мөвзудур. Гијам галдыранлар әдаләти бәрпа едәр вә дүнја бу гијамын интизарындадыр. Гијам нәтиҹәсиндә Ислам бајрағы бүтүн јер үзүндә далғаланар. Һамынын ҝөзү зүһур едәҹәк Пејғәмбәр өвладынын јолуна дикилиб. Зүһур едәҹәк ки, төвһид ајинләри, гардашлыг вә бәрабәрлији сәһнәјә ҝәтирсин. Нәтиҹәдә јер үзүндә асајиш јаранар, тәфригә вә мәһрумијјәт арадан галхар. Бу Аллаһын дәјишмәз вәдидир. Дүнја һәмин парлаг әсрә доғру һәрәкәтдәдир. Һәр өтән ҝүн дүнјаны зүһура јахынлашдырыр.
Һүсејн Ҹәфәри
Nur-az.com
