Имам Сәҹҹадын 35 иллик фәалијјәти олмасајды, һеч шүбһәсиз, Имам Садигин (ә) Әмәви вә сонралар Аббаси һөкумәтләринә гаршы ачыг мүбаризәсинә шәраит дә јаранмазды.
Имам Сәҹҹадын (ә) һәјатына вә истифадә етдији үсуллара аид мәсәләләр һагда сөһбәтин давамында бөјүк Ислам һәрәкаты үчүн Әли (ә) вә Ислам һакимијјәти илә нәтиҹәләнә билән әлверишли шәраити арашдырмаг вә бәјан етмәк истәјирик.
Бу үсуллар бир груп үчүн маарифләндирмә, бир груп үчүн идарәчилик вә башга бир груп үчүн јол ҝөстәрмәкдән ибарәт иди. Биз барәсиндә данышдығымыз Имам Сәҹҹады (ә) 30-35 ил чалышыб Ислам дүнјасынын чох әлверишсиз шәраитини Ислам ҹәмијјәти вә Ислам һөкумәти гурмаг үчүн әсас вә сон фәалијјәтләрә һазырлајан сәбирли, тәмкинли инсан кими ҝөрүрүк. Имам Сәҹҹадын 35 иллик фәалијјәти олмасајды, һеч шүбһәсиз, Имам Садигин (ә) Әмәви вә сонралар Аббаси һөкумәтләринә гаршы ачыг мүбаризәсинә шәраит дә јаранмазды.
Бир Ислам ҹәмијјәти гурмаг үчүн дүшүнҹә шәраити һәр шејдән зәрури вә әһәмијјәтлидир. Бу дүшүнҹә шәраитинин јаранмасы үчүн Ислам дүнјасынын озаманкы вәзијјәтиндә узун илләр һазырлыг ҝөрүлмәли иди. Имам Сәҹҹад (ә) бүтүн зәһмәт вә мәшәггәтләри илә бирҝә бу иши үзәринә ҝөтүрдү.
Бунун кәнарында Имам Сәҹҹадын (ә) һәјатында башга фәалијјәтләр дә ҝөрүрүк. Бу фәалијјәтләр о һәзрәтин сөзүҝедән саһәдә инкишафыны ҝөстәрир. Бу фәалијјәтләрин әсас һиссәси сијаси вә бәзән чох кәскиндир. Онун бир нүмунәси Имам Сәҹҹадын (ә) һакимијјәтә чалышан бөјүк һәдисчи вә алимләрә гаршы мүнасибәтиндә ҝөрмәк олар. Имамларын һәјатынын ән мараглы һиссәләриндән бири онларын Ислам ҹәмијјәтинин елм, дүшүнҹә вә мәдәнијјәт өнҹүлләри олан алим вә шаирләрә мүнасибәтинә даирдир. Бунлар халгын дүшүнҹәсини вә бејнини корлајыр, онлары Әмәви вә Аббаси хәлифәләринин ҹәмијјәтдә һаким етмәјә чалышдығы вәзијјәтә алышдырыр, мүти вә тәслимчи едирдиләр. Бу мүбаризә тәрзи диҝәр имамлар кими Имам Сәҹҹадын (ә) һәјатында да мараглы вә мүһүм бир һиссәни тәшкил едир.
