29 Oktyabr 2022
Əbdüləzim Həsəni
İmamzadə Əbdüləzim ibn Abdullah ibn Əli ibn Hüseyn ibn Zeyd ibn İmam Həsən Müctəba (ə) İmam Həsənin (ə) nəvələrindən olub, soy kökü dörd vasitə ilə o həzrətə çatır. Atası Abdullah, anası isə Üqbə ibn Qeysin qızı Fatimədir (yaxud İsmayıl ibn İbrahimin qızı Hayifədir).O, 173-cü hicri-qəməri ilində (4 rəbius-sani) Mədinə şəhərində yeddinci imamımız İmam Kazimin (ə) imaməti dövründə dünyaya göz açmış və onuncu imamımız İmam Hadinin (ə) imaməti dövründə yetmiş doqquz yaşında ikən vəfat etmişdir. İmamzadə Əbdüləzim Həsəni dörd məsum imamın – İmam Kazim (ə), İmam Rza (ə), İmam Cavad (ə) və İmam Hadinin (ə) imaməti dövründə yaşamış, İmam Rza (ə), İmam Cavad (ə) və İmam Hadidən (ə) bir çox hədislər nəql etmişdir.
Əbdüləzim (ə) İmam Həsənin (ə) nəvələrindən olduğu üçün Həsəni adı ilə tanınmış və əsl-nəsəbi belədir: Əbdüləzim ibn Abdullah ibn Əli ibn Həsən ibn Zeyd ibn Həsən Müctəba (ə). (“Müntəhəl-amal”, Şeyx Abbas Qummi, 1-ci cild, səh.457.)
Rey səfəri
Bəzi tarixi mənbələrdə göstərilir ki, həzrət Əbüdüləzim Həsəni 250-ci hicri-qəməri ilində İmam Hadinin (ə) mübarək əmri və göstərişinə əsasən, dini təbliğ və şiələrə rəhbərlik etmək məqsədilə İraqdan Reyə yollanır. (“Şenaxtnameye həzrət Əbüləzim Həsəni (ə)”, Əliəkbər Zəmaninejad, 13-cü cild, səh.188.)
İmamzadə Əbdüləzim Həsəni İranın Rey şəhərində dəfn olunmuşdur. Sözsüz ki, onun doğulduğu Mədinə şəhərindən Rey şəhərinə köçməsi və qərib vilayətdə yaşaması həmin dövrə hakim siyasi-ictimai vəziyyətlə əlaqədar olmuşdur. Abbasi xəlifələrinin məsum imamlarla, onların övladları və şiələri ilə amansız və qəddar rəftarları tarixin danılmaz həqiqətlərindəndir. Onların içərisində imamlar və ardıcılları ilə ən pis rəftar edən xəlifələrdən biri də Mütəvəkkil Abbasi idi. Onun xilafəti dönəmində Kərbəlada şəhidlər sərvəri İmam Hüseynin (ə) məqbərəsi dəfələrlə uçurdulmuş və o həzrətin ziyarəti qadağan edilmişdir.
Tarixdə göstərilir ki, onun xilafəti zamanı seyidlər və şiələr acınacaqlı bir şəraitdə yaşamışlar. Həzrət Əbdüləzim Həsəni də Abbasi xəlifələrinin kin-küdurət və düşmənçiliyindən amanda qalmamış və qətlə məhkum edilmişdi. Belə ağır bir dönəmdə Əbdüləzim İraqın Samirra şəhərinə gedib İmam Hadi (ə) ilə görüşür və dini əqidələrini o həzrətə açıqladıqda, həzrət onu təsdiqləyərək buyurur: “Sən bizim dostlarımızdansan!” (“Biharul-ənvar”, 3-cü cild, səh.268.)
Vəfatı
Əbdüləzim Həsəni 15 şəvval 255-ci hicri-qəməri ilində vəfat etmişdir. Onun şəhid olduğunu da yazan tarixçilər vardır.
Əbdüləzimi ziyarət etməyin savabı
Şeyx Səduq Əbdüləzim Həsəninin (ə) qəbrini ziyarət etməklə bağlı belə bir rəvayət nəql etmişdir: “Rey şəhərindən bir nəfər İmam Əliyyən Nəqinin (ə) yanına gedərək belə dedi: Həzrət Seyyiduş-Şühədanın (ə) ziyarətinə nail oldum”. İmam (ə) ona belə buyurdu: “Sizin yanınızda olan Əbdüləzimin qəbrini ziyarət edənin savabı, Hüseyn ibn Əlinin (ə) qəbrini ziyarət edənin savabı kimidir.”
İmamzadə Əbdüləzim Türbəsinin tikilməsinin qısa tarixi
İmamzadə Əbdüləzim Həsəninin müqəddəs türbə və ziyarətgahı hazırda Tehranın Rey şəhərində yerləşir. Türbənin binası ilk dəfə hicri qəməri üçüncü ilin ikinci yarısında, yəni miladi ilə doqquzuncu əsrdə təmir və bərpa edilmişdir. Türbənin girişi şimalda yerləşir ki, Ali-Buyyə padşahı və daha sonra Məcid əl-Məlik Qumi tərəfindən tamamlanmışdır.
Hərəm binası aşağıda dördbucaqlıdır və hər bir küncü 8 metr hüdudundadır. Üst hissəsi bütün Səlcuqlu binalarında olduğu kimi, dördbucaqlı dörd qübbə, yəni dörd çardaqdan meydana gəlməkdədir.
Bu türbədən qədimdən tarixi eksponatlar mövcuddur, o cümlədən Əbdüləzimə aid türbə sandığı ki, istehsal tarixi 1335 miladi ilinə aiddir, iki taxta kitabələri lövhəsi ki, yeni bir cüt taxta üzərinə əlavə olunmuşdur. Lövhələrin istehsal tarixi miladi 1444-cü ilinə aiddir.
Şimal kəməraltı ilə qadınlar məscidi arasında iştirak edən böyük taxta qapının hazırlanma tarixi 1498 miladidir və Əmir Teymur dövrü üslublarındandır.
Hal-hazırda ziyarətgahın həyətində kitabxana, zəvvar evi, hamam və tualetlər, nəqliyyat imkanları, maşın parkı, uşaqlar üçün oyun parkı, istirahət parkı, paliklinka, aptek və elmi mərkəzlər tikilmişdir.
Bundan əlavə ziyarətgahda görülmüş müasir işlərdən şəbistan, rəvaq, müsəlla, idarəçilik evi, 100 min cild kitab tutumlu kitabxana, Hədis Elmləri Universiteti və hərəmin ətrafında 20 metrlik xiyaban salınmasına işarə etmək olar.
Ziyarətgahda Şah Əbdüləzimdən əlavə İmamzadə Həmzə və İmamzadə Tahir adlı iki imam övladı da dəfn olunmuşdur. Hərəmin genişləndirilməsi zamanı bu imamzadələrin ətrafında da böyük səhnlər (geniş otaqlar) tikilmişdir.
Bunda əlavə hərəmin ətrafında “Hikmət” mədrəsələri, İsna Əşəri Hüseyniyyəsi, Bafəqi məscidi, Quran qiraəti hüseyniyyəsi layihəsi həyata keçirilmiş, Reydən kənarda isə Hədis Elmləri universitetinin filialı Qum şəhərində tikilmiş, Məşhəd Rey ziyarətgahının tabeliyində olan Kövsər ziyarət evi istifadəyə verilmişdir.
Hərəmdə dəfn edilən üç imamzadənin (Həzrət Həmzə, Həzrət Tahir və Şah Əbdüləzim) qəbirləri bir ortaq karidor ilə birləşdirilmişdir.
Hərəmin qədim eyvanlarından olan “Bağçe Əli Xan” eyvanı müsəlla (böyük izdihamlı camaat namazlarının qılınması üçün yer) kimi istifadəyə verilmişdir.
Həzrət Şah Əbdüləzim ziyarətgahı iyirmi il öncəyədək muzeysiz idi və bu ziyarətgahın qədim əşyaları anbarda saxlanılırdı. Amma son dövrlərdə ziyarətgah üçün “Tuti bağı səhni”ndə muzey də tikilib istifadəyə verilib.
12.06.25, 13:17
Prezident Pezeşkiyan: Biz ölkənin problemlərini həll etmək üçün Amerikaya ümid bəsləmirik 12.06.25, 12:12
UEFA-dan yeni qərar: qapıçı topu 8 saniyədən çox tutarsa... 12.06.25, 09:44
Çin, Rusiya və Latın Amerikası ölkələri İrana dəstək verdi 12.06.25, 09:27
Bu şəxslər Rusiyanı təcili tərk etməlidir 12.06.25, 09:17
Bakıda keçmiş diplomat özünü asdı 12.06.25, 09:15
ABŞ təhlükə səbəbilə Yaxın Şərqdən diplomatları geri qaytarır 11.06.25, 14:09
Tramp minlərlə miqrantı Quantanamoya göndərir 11.06.25, 11:13
Hərbçimiz intihar etdi - Foto 11.06.25, 11:07
Azərbaycanlı diplomat evində ölü tapıldı 11.06.25, 10:48
Yəmən İsrailə 2 raket atdı, biri aeroporta düşdü 11.06.25, 10:03
İran Ordusu Komandanı: Təhlükəsizlik Nazirliyinin nailiyyəti sionist rejimin üzünə bir sillədir 11.06.25, 09:42
Çin böyük savaşa hazırlaşır, ABŞ-ı "boğacaq" - Heqset 11.06.25, 09:33
İşğalçı İsrail 70-dən çox dinc fələstinlini qətlə yetirdi - Yardım gözləyən insanları öldürüblər 11.06.25, 09:31
Los-Ancelesdə komendant saatı tətbiq edilib 05.06.25, 12:50
"Rusiyanın qələbə qazanacağına inamımız tamdır" - Kim Çen In 05.06.25, 09:31
ABŞ Ukraynadakı vətəndaşlarına xəbərdarlıq etdi 05.06.25, 09:29
ABŞ-ın yeni tarifləri qeyri-qanunidir - Karni 05.06.25, 09:27
Yəmən ordusu növbəti dəfə İsrail aeroportuna zərbə endirdi 05.06.25, 09:01
BMV divara çırpıldı: 4 gənc öldü 04.06.25, 13:27
"Çin lideri ilə razılığa gəlmək olduqca çətindir" - Tramp 04.06.25, 11:19
Bakıda iki qardaş bıçaqlandı 04.06.25, 11:13
İranın Azərbaycandakı yeni səfiri seçildi 04.06.25, 10:44
Pezeşkian: Biz nüvə hüquqlarımızdan əl çəkməyəcəyik! 04.06.25, 09:24
Rusiya ordusu Sumıda daha iki yaşayış məntəqəsini ələ keçirdi 04.06.25, 09:05
Yəmən ordusu ABŞ-yə məxsus təyyarənin... 04.06.25, 09:03
Gəncədə 17 yaşlı qız xəstəxanada öldü 04.06.25, 08:58
Yer kürəsində 66 saat davam edən maqnit qasırğası başa çatıb 04.06.25, 08:56
“Qisas qaçılmazdır” - Medvedev yenə hədələyir 03.06.25, 10:38
Starmerin müharibə çağırışı dəlilikdir! - Maduro 03.06.25, 10:35
Əkin sahəsində meyit tapıldı 03.06.25, 10:11
Livan Hizbullahının Baş Katibi: İmam Xomeyninin (r.ə.) düşüncəsi səhnədə tam qüdrətlə mövcuddur 03.06.25, 10:06
Türkiyədə güclü zəlzələ: 14 yaşlı qız öldü 02.06.25, 10:54
Yəmən işğalçı İsrailə raket hücum edib 02.06.25, 10:43
İran qaraciyər transplantasiyası üzrə dünyada birinci yerdədir 02.06.25, 10:36
Yaşadığı evdə ölü tapıldı 02.06.25, 10:30
İran: Uranı zənginləşdirmənin alternativi yoxdur 02.06.25, 10:26
Pxenyan qızıl dövrə qədəm qoyur - NYT 01.06.25, 12:20
Parisdə kütləvi iğtişaşlar: ölü və yaralılar var 01.06.25, 09:37
ABŞ-də məzun günündə iki şagird güllələndi 01.06.25, 09:27
PSJ Çempionlar Liqasının qalibi oldu 31.05.25, 10:24
ABŞ-nin Çin üzərində texnoloji qələbə planı iflasa uğrayır 31.05.25, 10:17
Rusiya İranla parlament əməkdaşlığını gücləndirməyə hazırdır 31.05.25, 10:16
38 yaşlı qadın bıçaqlandı- Şübhəli qardaşıdır 31.05.25, 10:07
Braziliya: Biz İranın uranı zənginləşmə hüququnu dəstəkləyirik 31.05.25, 10:03
Rusiyalı turistlər Çinə vizasız səfər edə biləcəklər 29.05.25, 09:30
Trampa müharibə ilə bağlı yanlış məlumat verilir - Peskov 29.05.25, 09:30
Putinin sülh üçün tələbi yayıldı 29.05.25, 09:27
HƏMAS daimi atəşkəslə bağlı şərtlərlə razılaşdı 29.05.25, 09:23
General-mayor Səlami: : Barmaqlarımız tətikdədir... 29.05.25, 09:12
Liverpuldakı insident zamanı yaralananların sayı 79-a çatdı 28.05.25, 10:47
Rəsmi Pekin: Tayvan ABŞ ilə birlikdə Çini müharibəyə təhrik edir 27.05.25, 10:34
Vəhşi İsrailin qətliamı davam edir - 81 şəhid 26.05.25, 10:48
Putin tamamilə dəli olub - Tramp 26.05.25, 10:46
Çin Trampın Qızıl Qübbəsini sıradan çıxardır... 25.05.25, 11:11
Sionist əsirlərin ailələri: Netanyahu bizi fəlakətə doğru aparır 25.05.25, 10:58
Vatsapdan yeni funksiya 25.05.25, 10:57
İran ilk hava taksisini istifadəyə verdi 24.05.25, 09:40
Rus ordusu Radkovkanı ələ keçirdi 24.05.25, 09:38
Rusiya bir həftədə 1548 ədəd PUA vurub - MN 24.05.25, 09:36
Rusiya buna hazır olmalıdır - Putin 24.05.25, 09:09
Yəmən Ənsarullah lideriri: İslam ümmətinin səssizliyi sionistlərə cinayət törətmək üçün cəsarət verir 24.05.25, 09:08
İran və ABŞ arasındakı müzakirələrin beşinci raundu başa çatıb 22.05.25, 11:00
Omanın xarici işlər naziri: İran-ABŞ danışıqlarının beşinci raundu cümə günü keçiriləcək 22.05.25, 10:42
“Wikileaks” qurucusu işğalçı İsrailə belə etiraz etdi 21.05.25, 11:36
BMT-nin xüsusi məruzəçisi: İsrail Qəzzədə etnik təmizləmə aparır 21.05.25, 10:15
Ağstafada 27 yaşlı gənc bıçaqlandı 21.05.25, 09:12
Şimali Koreya lideri Rusiyaya səfər edəcək 21.05.25, 09:10
Suriyan parçalanmasına... - ABŞ 21.05.25, 09:03
PUTİNİN "SAĞ ƏLİ" MİQRANTLARI HƏDƏLƏDİ 20.05.25, 16:22
Rusiya dronlarla Ukraynaya hücum edib 20.05.25, 11:57
Ayətullah Xamenei: Tramp yalan danışıb 20.05.25, 11:55
Yəmən Silahlı Qüvvələri Hayfa limanında dəniz mühasirə planının başladığını elan edib 20.05.25, 11:37
ABŞ-la görüş üçün təklif almışıq - İran 20.05.25, 08:40
Kreml Putin-Tramp telefon danışığının bəzi detallarını açıqlayıb 20.05.25, 08:31
ABŞ Ukrayna münaqişəsinə müdaxilə etməməli idi - Tramp 19.05.25, 11:22
HƏMAS təkzib etdi: Girovları azad etmirik 19.05.25, 10:05
Medvedev Qərbi "daha dəhşətli müharibə" ilə hədələdi 