Шрифт өлчүсү:
А+
А
А-
01 Аралык 2015

Имам Һәсәнин (ә) сүлһүнүн вә Имам Һүсејнин (ә) савашынын фәлсәфәси нәдир?

"Зилләтин гәбулу биздән узаг бир ишдир вә биз һеч вахт зилләтә бојун әјмәрик"
Суал: Мәсум Имамлар вә дин башчылары бизә ҝөстәриш вермишләр ки, ҝүҹүмүз чатан тәгдирдә өз һаггымызы мүдафиә едәк. Јәни мүсәлман шәхс зүлмә бојун әјмәмәли вә азад јашамалыдыр. Имам Һүсејн (ә) өз хүтбәләриндән бириндә бујурур: “Еј инсанлар, аҝаһ олун, мәни ја саваш, ја да зилләтә бојун әјмәк сечими гаршысында гојублар. Амма зилләтин гәбулу биздән узаг бир ишдир вә биз һеч вахт зилләтә бојун әјмәрик.”
Ајдындыр ки, һәзрәт “биз” дедикдә бүтүн Әһли-бејтдән оланларын јолуну ҝөстәрир. Бәс неҹә олур ки, Имамын гардашы Имам Һәсән (ә) Језид кими алчаг бир шәхс олан Мүавијәнин гаршысында сәбр едир?

Ҹаваб: Ујғун сүлһ вә савашын әсрарыны арашдырмаг үчүн Имам Һүсејнин (ә) гијамынын вә Имам Һәсәнин (ә) сүлһүнүн тарихи хүсусијјәтләри, һәр ики шәхсин јашадығы дөврүн шәраити нәзәрә алынмалыдыр. Мүавијә илә оғлу Језид арасында елә бир әһәмијјәтли фәрг вар олмаса да, тарих шаһиддир ки, Мүавијә мүһафизәкар бир шәхс олмуш вә өз чиркин ишләрини һијләҝәрликлә хошаҝәлимли шәкилә салмышдыр. Сиффејн дөјүшүндә Гуранларын низәјә тахылмасы вә бу һијлә илә лабүд мәғлубијјәтин гаршысынын алынмасы Мүавијәнин һијләҝәрлијинин бир нүмунәсидир. Амма онун сәриштәсиз ҹанишини Језид Ислам үсулунда әгидәсиз олмагла јанашы сијасәт вә идарәчилик габилијјәтиндән дә тамамилә мәһрум олмушдур. Она ҝөрә дә Језид заһирән дә олса, һансыса чәрчивәни ҝөзләмәмиш, Ислам ганунларыны ачыг-ашкар ајаг алтына алмыш, Ислам мүгәддәсликләри илә дүшмәнчилик етмиш, бир сөзлә, һәддини ашмышды.
Белә бир шәраитдә мүсәлманлар Бәни-Үмәјјә һакимијјәтинә гаршы гијам галдырмаг вә бу залым режими девирмәк фикриндә идиләр. Белә бир мәгамда Имам Һүсејнин (ә) гијамы сон зәрбә кими өз ишини ҝөрдү вә Бәни-Үмәјјә аиләсинин ич үзү ачылды. Нәтиҹәдә, үмуми иҹтимаи фикирдә Ислам гәти гәләбә чалды вә Бәни-Үмәјјә өз мөвгејини итирди. Мүавијәнин дөврү исә белә дејилди. Алимләр билдирирләр ки, Имам Һәсән (ә) Језидин дөврүндә јашасајды, о да гијам едәрди. Еләҹә дә, Имам Һүсејн (ә) Мүавијәнин дөврүндә олсајды, сүлһ бағлајарды. Имам Һүсејнин (ә) өз гардашы Имам Һәсәндән (ә) сонра Мүавијә гаршысында он ил сәбр етмәси дејиләнләрә ашкар сүбутдур. Имам Һүсејн (ә) һәмин он илдә мүһарибәдән чәкинди вә јалныз Мүавијә өлдүкдән сонра мүбаризәјә галхды. Имам Һүсејн (ә) Језидә бејәт етмәкдән имтина едәрәк она саваш елан етди. Һәзрәт Кәрбәла мејданында сон дамла ганы төкүләнәдәк Исламын әзәмәти, чиркин әлләрин кәсилмәси јолунда ҹиһад етди. Дејиләнләрдән ајдын олур ки, заһири өлчүләрә риајәт едән Мүавијә гаршысындакы сәбр дә ҝүнаһсыз мүсәлманларын һәјатыны горумаг мәгсәди дашымышдыр. Һәмин бу он илдә Имам Һәсән (ә) вә Имам Һүсејнин (ә) сәбр етмәси аҹизлик дејилди.
Дејиләнләрдән әлавә едиләси диҝәр бир мөвзу Мүавијә дөврүндә апарылан хариҹи сијасәтин Имамлары сүлһә вадар етмәси иди. Һәмин дөврдә шәрги рум императору мүсәлманлар арасындакы дахили чәкишмәләри чох диггәтлә изләјир вә Ислам мәмләкәтинә һүҹум етмәк үчүн фүрсәт ахтарырды. Имам Һәсәнин (ә) Мүавијә илә мүһарибә апармасы Рум императору үчүн ҝөзәл фүрсәт ола биләрди. Белә бир һадисә баш версәјди, Ислама ағыр зәрбә вурулаҹағы лабүд иди. Белә бир шәраитдә Имам Һәсәнин (ә) Мүавијә илә сүлһ бағламасы вә дүшмәни әмәлдә јеринә отуртмасы зәрури иди.
6562 بازدید
در حال ارسال اطلاعات...