Өлүмә әмин олдуглары һалда нә үчүн инсанлар ону јаддан чыхарыр?
Инсан һәјатынын ән мүһүм вә тале јүклү мәрһәләләриндән бири дүнја һәјатыдыр. Һәр бир инсан дүнја һәјатыны јашамаға вә бу мадди аләмдә өз истедадларыны фәаллашдырмаға мәҹбурдур. О өзүнү илаһи ҝөстәришләр сајәсиндә елә тәрбијә етмәлидир ки, бу дүнјадан ахирәт дүнјасына көчәркән али инсани камилликләрдән фајдаланмыш олсун.
Дүнја аләми елә бир тәбиәтә, характерә маликдир ки, инсаны илаһи, руһани, мәнәви мәсәләләрдән гәфләтдә сахлајыр вә онун бүтүн диггәтини мадди дүнјаја јөнәлдир. Бу јолда јалныз руһуну горујанлар, ахирәти сон һәдәф сајыб дүнјаны она мүгәддимә кими гәбул едәнләр гәфләтдән јаха гуртара билир.
Мәсәләни ајдынлашдыраг. Инсан аҹлыг, сусузлуг кими тәбии еһтијаҹларыны Аллаһын вердији һиссләрлә дәрк едир. О бу еһтијаҹлары тәмин етмәјә чалышыр. Бу ишдә мадди васитәләрдән бәһрәләнмәк лазым ҝәлир. Мәһз бу мәгамда ујғун васитәләрә бағлылыг јараныр. Бу сәбәбдән дә, адәтән, инсан зөвҹәсинә, өвладларына, гоһумларына, јашадығы мәскәнә, бир сөзлә, онун һәјатында иштиракы олан һәр шејә бағлы олур.
Маддијјата бағлылыг инсанын диггәтини мәнәвијјат вә ахирәт мәсәләләриндән јајындырыр. Инсана елә ҝәлир ки, онун еһтијаҹы јалныз вә јалныз маддијјатдыр. Бу сәбәбдән дә о, ахирәти унудур, бүтүн сәј вә баҹарығыны мадди еһтијаҹларын өдәнмәсинә сәрф едир. Беләҹә, о, гејри-мәһдуд, әбәди ахирәт һәјатындан гәфләтдә галыр.
Һәр бир инсан әминдир ки, бир ҝүн өлүм онун јахасындан тутаҹаг. Өлүмлә гаршылашаҹағына һеч бир шәкк-шүбһәси олмајан бәшәр ејни заманда ҝәләҹәк һаггында дүшүнмүр. Чүнки мадди, дүнјәви истәкләр онун бүтүн диггәтини тәбиәт аләминә бағлајыр вә о, гаршыдакы сәфәрә етинасыз јанашыр.
Демәк, инсанларын өлүмдән гәфләтдә галмасынын әсас амили дүнја ишләринә ифрат бағлылыг, маддијјатын дүшүнҹәјә һаким олмасыдыр.
Өлүмү хатырламағын инсан үчүн фајдасы вармы?
Инсанын рәфтарында ахирәт инанҹынын вә ахирәт һаггында дүшүнҹәләрин әһәмијјәтли ролу вар. Һәтта төвһид етигады да инсанын рәфтарына бир бу гәдәр тәсирли дејил. Ахирәт етигады Исламын үчүнҹү етигад сүтүну сајылыр. Мәады гәбул етмәјән кәс санки диҝәр ики әсасы (төвһид вә нүбуввәт) да гәбул етмәмишдир вә Ислам дининә дахил олмамышдыр. Бәли, өлүмлә, дүнја һәјатындан ахирәт һәјатына кечидлә башлајан әбәди һәјата инам инсанын дүшүнҹә вә рәфтарында бөјүк тәсирә маликдир.
Nur-az.com
